ماشین سازی به آفرین طراح ، سازنده و تولید کننده ماشین آلات بسته بندی ، دستگاه های بسته بندی مجهز به تکنولوژی روز با فناوری جدید خطوط کامل مایعات و پودر.طراح و سازنده انواع مخازن تک جداره و دوجداره و سه جداره صنایع غذایی، صنایع دارویی و صنایع شیمیایی ، ساخت انواع پرکن مایعات رقیق، غلیظ و اسید با راندمانهای مختلف . انواع میکسر پودر از ظرفیت ۱۰۰ لیتر تا ۱۰۰۰۰ لیتر با بهترین حالت میکس.
بسته بندی به محافظی اطلاق می شود که به کمک آن سلامت کالای بسته بندی شده پس از تولید تا مرحله مصرف حفظ می شود. ماشین آلات بسته بندی افزون بر این حفاظت، نقش دیگری نیز بر عهده دارد و آن شناساندن کالا به خریدار است. بسته بندی مانند پل ارتباطی میان خریدار و کالاست که به وسیله نمایش مناسب و جذاب کالا به آن شخصیت می دهد.
ماشین آلات بسته بندی
ماشین آلات بسته بندی ، وظیفه بزرگی را در ماندگاری، حفاظت، نگهداری، سهولت و دوام طی حمل و نقل و انتقال کلیه محصولات صنعتی و کشاورزی به عهده دارند. در ضمن، بسته بندی مناسب و شکیل در بازاریابی و جلب رضایت مشتری نقش بسزایی ایفا می کند که این موضوع هم در بازار داخلی و هم در امر صادرات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
صنایع متعدد و مختلفی در امر بسته بندی
در حال حاضر، صنایع متعدد و مختلفی در امر بسته بندی فعالیت می کنند و برای هر کالا با توجه به ماهیت فیزیکی، شیمیایی و بهداشتی آن از یک نوع بسته بندی استفاده می شود.
بسته بندی ها از انواع کاغذ، چوب، شیشه یا فلزات ساخته می شوند. نوع ماده اولیه به کار رفته در ساخت آن ها، بستگی به نوع کالا دارد. هم چنین، از نظر علم بازاریابی می توان از بسته بندی برای جذاب کردن کالا به منظور جلب توجه خریدار نیز استفاده کرد. هم زمان با توسعه و تحول ماشین های بسته بندی، ساخت مواد اولیه جدید بسته بندی نیز جدیت یافته است.
گرچه امروزه هم موادی چون انواع کاغذ، چوب، شیشه و فلز کاربرد گسترده ای در صنایع بسته بندی دارند، اما با پیش رفت صنعت پلاستیک و عرضه شدن صدها نوع مواد پلاستیکی گوناگون برای کاربردهای مختلف، دنیای صنعت بسته بندی به دنیایی زیباتر، شفاف تر، کاراتر و مطمئن تر تبدیل شده است.
صنعت بسته بندی در جهان امروز از چنان تحولی برخوردار شده است که برای پیشرفت و توسعه آن از محافل دانشگاهی گرفته تا مراکز پژوهشی و صنعتی متعدد به تلاشی روزمره اشتغال دارند.
نقش صنعت بستهبندی بعنوان یكی از ابزارهای مهم ارزیابی، سالهاست كه آشكار شده است و شركتهای مختلف و همچنین دولتها، برای افزایش توان رقابت خود در بازارهای بین المللی به آن توجه بسیار نمودهاند. در این مجموعه درسها، به اصول و مبانی طراحی بستهبندی و همچنین عوامل مؤثر در موفقیت یك طرح و همچنین مواد و تكنولوژیهای مربوط پرداخته شد. لازم به تذكر است كه محور درسها، بر اساس وجود یك وضعیت عادی در شرایط استاندارد جهانی بنا شده است.
سیستم توزیع بصورت فروشگاه های بزرگ
بدین نحو كه شرایط رقابت در بازار آزاد، و سیستم توزیع بصورت فروشگاههای بزرگ (سوپر ماركت) در قیمت خرده فروشی مطرح بوده و بر خلاف وضعیت قبلی در كشور، كه هنگام مراجعه خریدار به فروشگاه، كالای مورد نظر از فروشنده درخواست میشود، در شراط فرضی، كالا، در قفسههای فروشگاه جای گرفته و خریدار، در حین حركت در فروشگاه، محصول را مشاهده و اقدام به خرید مینماید و نفش فروشنده صرفاً بعنوان صندوقدار و همچنین خرده فروش حداكثر به ادای توضیحات در موارد استثنایی و به درخواست خریدار صورت میگیرد. در این حالت بستهبندی نقش معروف خود یعنی فروشنده خاموش را بعهده دارد.
تنوع و پراكندگی ماشین آلات بسته بندی
از آن جا كه ماشین آلات بستهبندی يك پديده نسبی است و موجوديت آن وابستهبه وجود كالا ميیباشد انتظار ميرود تجمع واحدهای توليدی در يک مكان منجر به ايجاد واحدهای مربوط به بستهبندی در آن مكان شود. بدين صورت به طور طبيعی استانهایی كه بيشترين سهم توليد را دارند خود به خود سهم بيشتری از صنايع بستهبندی را به خود اختصاص دادهاند.
در اين ميان توليدات غذایی به دليل حجم بالاي توليد و شرايط خاص حمل و نگهداری بخش زيادي از صنعت بستهبندی كشور را به خود مشغول كردهاند. صنايع كارتنسازي از جمله پراكندهترين بخش بستهبندي است.
دستگاه میکسر پودر
از آن جا توليد كارتن كاری نسبتا ساده است و از طرفی حمل و نقل آن در مسيرهای دور چندان به صرفه نيست به طور عموميواحدهاي كارتنسازی تمركز نداشته و در مناطقي احداث میشوند كه به صنايع همان منطقه سرويس بدهند. گفتهميشود بيش از چهار هزار واحد تبديل ورق به كارتن در سراسر ايران پراكنده هستند كه البتههنوز هيچ مركزی حتی ماهنامه صنعت بستهبندی تاكنون قادر به جمعآوری آمار و مشخصات همه آنها نشده است. بسياری از اين واحدها بوميو محلي هستند و بعضي از آنها را حتي ميتوان در روستاها پيدا كرد.
انواع دستگاه ماشین آلات بسته بندی
توليد كيسه پلاستيكي يعني آن چه كه نزد عوام به سلفون، نايلون و نايلكس معروف است از ديگر مشاغل بخش بستهبندی است كه بعد از كارتن داراي تنوع و پراكندگي زيادي است. مصرف روزافزون كيسههاي پلاستيكي و رقابت آن با مصنوعات مشابه كاغذي و مقوايي اين پراكندگي را در آينده بسيار بيشتر خواهد كرد.
هر چه ماشينآلات و روشهاي مورد استفاده براي توليد ملزومات بستهبندي پيچيدهتر يا گرانتر باشند به طور طبيعي گستردگي سرمايهگذاري و تعدد واحدهاي توليدي آنها كمتر است. از اين رو واحدهاي كه به توليد ظروف پلاستيكي ميپردازند نسبت به واحدهايی كه ظروف مقوايي توليد ميكنند محدودتر هستند.
كارتنسازی و توليد كيسه پلاستيكی
ميزان توليد، ميزان مصرف، سرمايه اوليه و دانش فنی مورد نياز باعث شده كه كارتنسازی و توليد كيسه پلاستيكی بيشترين تعداد واحد مربوط به بسته بندی را به خود اختصاص دهد و در نقطه مقابل آن توليد لفافهاي خاص چون BOPP يا CPP و ظروفی از جنس فلز و شيشه كمترين تعداد واحدهاي توليدی را در كشور داشتهباشند. در اين ميان نمودار مصرف و كيفيت ظروف فلزي و شيشهاي به دليل مقتضيات حمل و نقل از يكنواختي در سطح كشور برخوردار نيست.
اين موضوع گاهي حتي به طور معكوس عمل كرده و نقش تعيين كننده در توليد دارد. يعنی توليدكنندهاي كه از سازنده قوطي فلزي بسيار دور باشد هرگز به فكر توليد كالایی كه بايد در قوطي فلزي بستهبندی شود نمی افتد.
اين معضل اگر جلوی توليد را نگيرد به طور قطع توليدكننده را مجبور به فلهفروشی ميكند. ابتدایی ترين دستورالعمل در خصوص برنامهريزی برای بسته بندی كشور بررسي وضعيت تقسيم امكانات بستهبندی در سطح كشور است.
در حال حاضر به دليل مركزنشينی بسياری از سرمايهداران ايراني بسياري از صنايع از جمله صنايع بستهبندي در منطقه استان تهران قرار دارند. مسير تهران تا قزوين در ادامه آن رشت و تبريز، محل فعاليت تعداد زيادي از واحدهاي توليدي مهم صنعت بستهبندي كشور است.
ماشین آلات بسته بندی در بخش كشاورزی
مناطق جنوب كشور با وجود برخورداری از توليد قابل توجه در بخش كشاورزی سهمی درخور از توزيع امكانات و سرمايهگذاري بستهبندی ندارند. البته نوع سرمايهگذاري بخش بسته بندی برای اين منطقه با نيمه شمالي كشور تفاوتهایی دارد كه همين امر بايد مديريت شود.
برخی ملزومات بستهبندی همچون فيلم BOPP به طور كلي در نيمه جنوبي كشور توليد نميشوند اين در حالي است كه بخش عمدهاي از مواد مصرفي آنها از جنوب كشور حمل ميشود و در مقابل بخش اصلي بازار مصرف آنها نيز تنها در نيمه شمالي كشور است. پرنام و نشانترين منطقه كشور از نظر صنايعبستهبندي يك چهارم شمالي كشور است كه شمال خراسان، استانهاي شمالي، تهران و شمال آذربايجان را شامل ميشود.
در مقابل كم نام و نشانترين منطقه، جنوب شرقي كشور است كه گويي به طور كلي فراموش شده و به حال خود رها شده است. منطقه شمال غرب كشور به دليل همسايگي با كشور تركيه از شتاب خوبي در پيشرفت بستهبندی برخوردار است. در مقابل منطقه شمال شرق كشور با توجه به داشتن امكانات تحقيقاتي وسيع تر، جذب سرمايه بيشتر و آب و هواي معتدلتر از روند كندي در توسعه بستهبندي برخوردار است.
وضعيت كمی و كيفی بستهبندی در شمال شرقي كشور با قطبيت زعفران و امكانات كشاورزي در اين منطقه همخوانی ندارد و به نظر ميآيد اين منطقه از مزيتهای نسبی خود كه در بالا گفتهشد به قدر كافی استفاده نكرده است. وجود برخي واحدهاي صنعتی بزرگ مربوط به بستهبندی با مالكيتهای غيرخصوصی يا مديران غيرمالك در اين منطقه تا حدي در توقف و يا كندي پيشرفت صنعت بستهبندي آن تاثير داشته و دارد.
نکات مهم در مورد این دستگاه بسته بندی
نكته مهم ديگر درباره كيفيت پراكندگي بخش بستهبندي در كشور مربوط به پايگاههاي بستهبندي است. در خصوص كميت و كيفيت پايگاههای بستهبندی به دليل آميخته بودن آنها با واحدهاي توليدي نميتوان اظهار نظر خاصي كرد. منظور از پايگاههای بستهبندی واحدهاي خدماتی يا صنعتی است كه تنها به عمليات بستهبندی ميپردازند.
چنين واحدهايي اگر تنها به قصد ارائه خدمات به توليدكنندگان تاسيس شده باشند در مناطقي نزديك به واحدهاي توليدي يا كشاورزی احداث ميشوند و اگر محصولات را گرفته و پس از بستهبندی به نام خودشان به بازار عرضه كنند ممكن است كارگاه خود را در منطقه مصرف احداث كنند. البته اين امر قطعي نيست. كيفيت و كميت پراكندگی پايگاههای خدمات بستهبندي از جمله موارد بسيار مهم در توسعه بخشهاي توليدي از جمله بخش كشاورزی است.
در اين مورد بايد روي دولت حساب كرد. به عبارتي برنامهريزی و راهبری اين حوزه از صنعت بستهبندي تنها از نهادي عمومي بر ميی ايد. اين نهاد ميتواند دولت يا يك تشكل صنفی قوی باشد. در كشور هنوز سازماندهی برای توزيع خدمات بستهبندي صورت نگرفتهو البته اين كار نيازمند همگرايي بين طرفهاي ذينفع است.
چاپ بستهبندی در ايران
چاپ بستهبندي از جمله رشتههایی در صنف چاپ است كه طي سالهاي اخير توسعه كمي و كيفی خوبی داشتهاست. با اين حال با وجود به خدمت گرفته شدن ماشينآلات پيشرفته هنوز درصد قابل توجهی از آثار چاپی بستهبندی قابل رقابت با نمونههای غربی خود نيستند.
توسعه چاپ بستهبندي در سطح، بيشتر از عمق بوده است. به اين معنی كه بسياری از سرمايهگذاران و به طور كلی نسل جديد صنعت چاپ كشور (چه از نظر سني و چه سابقه در صنف) بيشتر به تهيه فنآوري جديد و تواناييهای اسمی آن پرداختهاند.
در حالی كه اركانی چون دانش، تجربه، اخلاق و وجدان صنفی، بازارشناسی و بسياری عوامل مهم و تاثير گذار كه با اسكناس قابل معامله نيستند و با خطكش قابل اندازهگيري نمی باشند مورد توجه قرار نگرفتهاند. اين معضل اگر حل نشود عامل باخت سنگين صنعت چاپ ايران در آينده خواهد شد.
تعداد ماشينآلات چاپ فلكسو و روتوگراورهاي مطابق با تكنولوژي روز در ايران آن قدر هست كه بازار توقع داشته باشد حتي در بخش صادرات نيز رقابت با غرب با موانع مهمي برخورد نكند. همچنين نرخ و شتاب ورود تجهيزات چاپ ليبل و شرينك اسليو در حدی است كه می توان در طول يك سال شاهد تفاوتهاي قابل ملاحظهاي در بازار ليبل بود. با اين حال نسبت پيشرفتهاي كيفي چاپ به ميزان ماشينآلات و فنآوری های وارد شده به كشور نسبتی منطقی نيست.
عدم درك كافی از فنآوری های جدید در بسته بندی
اولين عامل عدم درك كافي از فنآوريهاي جديد احساس بينيازي به مطالعه كتابها و مقالات تخصصي است كه نزد مديران بخش چاپ و بستهبندي كشور وجود دارد. عامل دوم در اين مشكل نوع اطلاعاتي است كه فروشندگان تجهيزات و فنآوريها در اختيار خريداران ميگذارند.
ايشان عموما درباره خروجي سيستم صحبت ميكنند و از بيان الزامات رسيدن به اين خروجي اطلاعاتي نميدهند و يا اصولا از آن اطلاعي ندارند. بخصوص در مواردي كه طرح اين مطالب هيچ سودي براي ايشان نداشته باشد.
در اين ميان آن چه كه همچنان باعث عقبماندگي و نرسيدن به توقعات كـيـفــي مـشتـريـان از چـاپ اسـت دوري از فـرهنـگ مشتـريمـداري، خودبزرگبيني و كوچكانگاری عملی امر تحقيقات است. بازار برخوردهاي بزن و دررو در بازار چاپ ايران به اندازه رشد تكنولوژيك آن رشد كرده است.
بعضی از دستاندركاران چاپ به تواناييهاي عجيبي در توجيه بيدقتيها و كمكاريهای خود دست يافتهاند و مسائل حقوقی آن قدر پيچيده شدهاند كه توقف براي پيگيري دعوا ممكن است باعث بحرانهاي سخت براي يكي از طرفين يا هر دو در بازار كار شود. بدين سان بسياري از سفارشات آن طور كه بايد مورد مطالعه قرار نميگيرند.
سازمانهاي ناظر يا موثر در چاپ در طول زمان گذشته هرگز آن طور كه بـايـد نـتـوانستهاند نظام موثر و پايداري كه امنيت بازار چاپ را براي سفارشدهنده و مجری تامين كند پايهريزی كنند. معدود دستاندركاران چاپ كه با وسواس و علاقه كار خود را انجام ميدهند نيز اوضاع فعلی ناشناخته می مانند و متضرر می شوند زيرا مشتري دانش كافي براي تفكيک بد و خوب را ندارد.
بازرگانی مواد و ماشينآلات بسته بندی در ايران
تهيه آمار از بخشهاي بازرگاني همواره كاري دشوار است. زيرا اين بخش بر خلاف بخشهاي توليدي استعداد زيادي براي تغييرات دارد. هر ماه تعدادي واحد بازرگاني كار خود را در موضوعي آغاز ميكنند و تعدادي ديگر دست از موضوع قبلي بازرگاني خود كشيده و به موضوعي ديگر روي ميآورند. البته نمايندگان شركتهاي بزرگ جهاني از اين قائده جدا هستند و پايداري و قدمت بيشتری دارند.
از آن جا كه بستهبندي نهالي نوپا در كشور ايران است و باز از آن جا كه نرخ رشد و توسعه سريعي نيز دارد مورد توجه بسياري از بازرگانان مواد و ماشينآلات قرار گرفتهاست. اكنون تهيه و عرضه مواد و تجهيزات بستهبندي بستري سودآور براي عدهاي از تجار به نظر ميآيد.
به روز كردن تجهيزات توليد
اشتياق توليدكنندگان ايراني براي به روز كردن تجهيزات توليد و به كارگيري مواد بهتر روز به روز بر آمار خريد و فروش در بخشبستهبندي ميافزايد كه سهم قابل توجهی از آن نيز متعلق به مواد و تجهيزات خارجي است. در اين ميان بايد بين عرضهكنندگان محصولات خارجي تفاوتهایی قايل شد.
عدهاي تنها به كار تجارت ميپردازند و كسب و كار آنها فقط فروش و خدمات پس از فروش است. ايشان تمام تبليغات و سيستم اداري خود را در جهت فروش كالای شركت ديگری به كار می گیرند و اغلب نيز به نام شركتهای مرجع شناختهمی شوند.
ماشينآلات و لوازم بستهبندی
عدهاي ديگر خود توليدكننده مواد، ماشينآلات و لوازم بستهبندی هستند اما بنا به دلايلي خاص چون كنترل بازار مصرف يا سودآوري بيشتر اقدام به واردات كالاهاي مشابه يا مكمل خود از خارج ميكنند.
در اين دسته از واردكنندگان امكان انحراف از مسير اصلی يعنی توليد داخلی وجود داشته و در صورتی كه قدرت كنترل بازار مصرف را نداشتهباشند بازار را به نفع كالای وارداتی از دست خواهند داد. ضمن آن كه مرجع اصلي كالا نيز ممكن است پس از مدتی عهد و پيمان خود با اين شركتهارا با دلايلی ساختگی يا واقعی نقض كرده و خود به شكلی مستقل در داخل كشور به فعاليت ادامه دهد.
دسته سوم واحدهای توليدی هستند كه براي تاميننيازهاي خود به طور مستقيم از خارج خريد میكنند. اما ميزان خريد آنها به حدی است كه به هر دليل بخشی از كالای وارداتی را در داخل به فروش ميرسانند.
برای مثال ميتوان به يك شركت نوشابهسازی داخلی اشاره كرد كه چند سال پيش برای تامين نياز خود مقداری درب بطری وارد كرد اما بخشی از آنها را در بازار مصرف به فروش رساند.
بعضي از شركتهايی كه در اين دسته قرار دارند اقدام به گرفتن نمايندگی شركت مرجع ميكنند و بدين سان ضمن آن كه خيال خود را از تامينكالای مورد نياز با قيمت مناسب راحت ميكنند كنترل فروش و آمار مصرف آن كالاي خاص در داخل كشور را نيز به دست ميآورند.
موج مخرب در بازرگانی مواد و ماشينآلات
عطش دسترسی به فنآوری پيشرفته نزد توليدكنندگان داخلی عرصهای را برای برخی اشخاص منفعتطلب نيز فراهم كرده تا به لطف برخی جاذبههای كاذب نظير دفتر و تشكيلات و ظاهر آراسته و نفوذ كلام يا بعضی سوابق كماهميت و يا بعضی روابط ، دست خود را در تجارت وارد كرده و صنعت بستهبندي و چاپ كشور را به كلاسي برای تجربه كردن خود تبديل كنند. بعضی از شركتهایی كه در ايران ادعای نمايندگی توليدكنندگان اروپایی يا آسيایی را دارند نه تنها هيچ نوع نمايندگی رسمی در اين رابطه ندارند بلكه حتی بخوبی شركت مذكور را نمی شناسند.
ايشان مانند بعضي آژانسهای معاملات مسكن حتی موردی را كه پيشنهاد می دهند نديدهاند و همپای خريدار با آن آشنا می شوند اما با انواع روشه اين موضوع را از خريدار پنهان نگه می دارند. در همين راستا به تدريج ورود نامهاي تجاري ناشناخته به صنايع كشور در حال افزايش است و از برخي نامهاي تجاري تنها يك محصول (دستگاه) در كشور يافت می شود.
صنایع بسته بندی
صنایع بسته بندی جو فعلی در صنايع كشور كه بسياري حتی صنعتگران را به سوی بازرگانی محصولات خارجي كشانده باعث شده نكات مثبت بازرگانی خارجی يعنی ورود فنآوري مورد نياز كشور و در ادامه آن رشد كيفي توليدات ايراني جاي خود را به فعاليتی صرفا سودجويانه زير نام بازرگانی دهد. پيروان اين روند خود را در تجارت اقلامي كه نياز به دانش بالا و ارائه توضيحات فني داشته باشد درگير نميكنند.
به همين دليل متاسفانه بازرگانی صنعتی بخش بسته بندی و چاپ كشور از نظر تجارت مواد و تجهيزات و فنآوری های مربوط به نمونهگيری ، كاليبراسيون، لوازم آزمايشگاهي و امثال اينها فقير است. در بازرگانی مربوط به ماشین آلات بسته بندی و چاپ در ايران بسياری به دنبال سوژههای آسانتر هستند و كسی روی موارد فوق كه موجب توسعه در عمق می شوند كار نمی كند.
به همين دليل توسعه بيشتر در سطح انجام ميشود كه ايجاد تكثر كرده و رقابتهای مخرب به وجود می آورد. یک عامل پديد آورنده اين معضل را می توان در موج موجود در بازرگانی مواد و ماشينآلات دانست.