شیر مایعی خوراکی است که توسط غدد پستان پستانداران تولید می‌شود. شیر غذای اصلی نوزادان را تشکیل می‌دهد که هنوز توانایی گوارش غذاهای گوناگون را ندارند. انسان‌ها مانند دیگر پستانداران در دوران نوزادی از شیر مادر تغذیه می‌کنند. مردم مناطق گوناگون از شیر چهارپایان اهلی به‌ویژه گاو و دیگر چهارپایان هم‌چون گوسفند، بز و شتر استفاده می‌کنند. از شیر برای تهیه لبنیات هم‌چون خامه، کره، ماست، بستنی، پنیر، کشک، شیر خشک و بسیاری فرآورده‌های دیگر استفاده می‌شود. شیر دربرگیرنده مقادیر زیادی چربی اشباع‌شده و پروتئین، قندی به نام لاکتوز و انواع املاح معدنی از جمله کلسیم و فسفر می‌باشد.
شیر حیوانات در آغاز دوران اهلی‌کردن به عنوان غذا استفاده شده‌است. گوسفند و بز در بین سال‌های ۹۰۰۰ تا ۸۰۰۰ سال (پیش از میلاد) در خاورمیانه اهلی شدند. در حدود ۷۰۰۰ سال (پیش از میلاد) احشام در نقاطی از آفریقا و ترکیه به صورت گله در آمدند.همچنین شیر در دوران نوسنگی در انگلستان و ایرلند استفاده شده‌است.
غیر از شیر گاو از دستگاه پرکن شیر و دوغ حیوانات زیر هم استفاده می‌شود:
گوسفند-
بز –
اسب-
الاغ –
شتر –
– گاومیش
– گوزن
– شمالی
در روسیه و سوئد لبنیات نوعی گوزن شمالی استفاده می‌شود. شیر اسب و الاغ دارای چربی کمی است در حالی‌که شیر خوک آبی بیش از ۵۰٪ چربی دارد.
